11 września 1894 roku w mazowieckiej wsi Słupie urodziła się Maria Kownacka - pisarka, tłumaczka, twórczyni sztuk scenicznych i słuchowisk radiowych dla dzieci. Zasłynęła jako autorka "Plastusiowego pamiętnika" - jednej z najpopularniejszych powieści dla dzieci.
Maria Kownacka zadebiutowała na łamach “Płomyka” w 1919 roku, a już w 1936 zasłynęła jako autorka jednej z najsympatyczniejszych i najbardziej lubianych postaci literackich – Plastusia. Jej utwory przetłumaczono na wiele języków, a postawa autorki i całokształt jej twórczości zostały docenione i ukoronowane jedynym na świecie odznaczeniem przyznawanym przez dzieci – Orderem Uśmiechu.
Uroczy ludzik z plasteliny
“Plastusiowy pamiętnik” to jedna z najpopularniejszych polskich powieści dla dzieci. Opisuje świat siedmiolatka widziany oczami małego ludzika z plasteliny, tytułowego Plastusia.
Plastuś został ulepiony przez Tosię, uczennicę pierwszej klasy. Mieszka w piórniku dziewczynki, gdzie ma wielu przyjaciół, między innymi gumę-myszkę, ołówek, pióro, scyzoryk i stalówki. Mały bohater aktywnie uczestniczy w szkolnych i domowych przygodach Tosi.
Najmłodsi od razu pokochali Plastusia, sympatię zaskarbili sobie także pozostali mieszkańcy piórnika – ołówek, guma myszka, pióro, stalówki, linijka, scyzoryk i kredki. W 1936 roku Plastusiowy pamiętnik został wydany w formie książkowej, a przeszło dwadzieścia lat później w ręce dzieci trafiła kontynuacja dzieła, czyli “Przygody Plastusia”. Na podstawie obu książek powstał nawet serial animowany w reżyserii Zofii Ołdak, a także bajka muzyczna z Ireną Kwiatkowską w roli Plastusia.
Warszawa inspiracją
Maria Kownacka w 1919 roku przeprowadziła się do stolicy, a w 1931 roku zamieszkała na Żoliborzu, w małym mieszkaniu przy ulic Słowackiego.
Jest to niesłychanie korzystny przełom w moim życiu, po raz pierwszy trafiłam na właściwy grunt. Żoliborz przoduje jako młoda, najbardziej uspołeczniona dzielnica Warszawy
- pisała w swoim życiorysie, który znajduje się w zbiorach Izby Pamięci Marii Kownackiej. W tym okresie zaczęła współpracować z kukiełkowym teatrem „Baj”, którego siedziba mieściła się w niedalekim sąsiedztwie jej mieszkania. Szybko stała się główną dramaturżką teatru. Popularność jej sztuk wśród młodych widzów sprawiła, że współpraca ta trwała wiele lat.
Nie tylko Plastuś
Książki Marii Kownackiej zaczęły ukazywać się drukiem jeszcze przed wojną: “Plastusiowy pamiętnik” i “Kukuryku na ręczniku” w 1936 roku. W kolejnych latach pojawiło się wiele popularnych tytułów: “Kajtkowe przygody”, “Świerszczykowy kram”, “Dzieci z Leszczynowej Górki”, “Wiatrak profesora Biedronki”, “Rogaś z doliny Roztoki”, “Głos przyrody”, “Szkoła nad obłokami”.
Książki Marii Kownackiej pełne są serdeczności i nadziei – jak sama mówiła, jej dzieciństwo było tak smutne, że nigdy nie będzie podawać dzieciom smutnych opowieści.
Pisarka zmarła 27 lutego 1982 roku. Jest pochowana na Starych Powązkach.